De naam Lesscher

De naam Lesscher in al zijn spellingsvarianten komt van het erf Lesscher in de Marke Volte bij Rossum in Twente

Betekenis

Voor de betekenis van de naam Lesscher kunnen we terecht in het boek van B.J. Hekket: Oost Nederlandse familienamen, hun ontstaan en hun betekenis. Hekket geeft als naamsvarianten: Lesschers, Lesker, Liesker. Hij vergeet de variant Lesger te noemen, terwijl er diverse takken Lesger zijn, waarvan er tenminste een direct van de boerderij stamt.

Vijftiende-eeuwse schrijfwijzen

Hekket haalt een aantal bronnen aan waarin de boerderij Lesscher genoemd wordt. In 1475 wordt Lesscher Liesker genoemd, in 1495 Lesker en in 1499 Letseker.

De betekenis

Over de betekenis zegt Hekket: “in de 11e eeuw wordt aldaar (Volthe, gemeente Weerselo) ene Liuzekin vermeld, wiens naam een diminutief (=verkleinwoord) van Liuze is, dat zelf op zijn beurt van Liuda stamt, van “liud” (= volk). Het erve is dan naar de bewoner genoemd, niet door aanhechting van de uitgang ‘-ink’, maar door ‘er’.”

Naamgeving in Twente

Voor 1811 worden de bewoners van boerderijen in Twente genoemd naar de naam van het erf. Als een boer sterft zonder mannelijke nakomelingen blijft de erfdochter op de boerderij wonen. Haar man neemt de naam aan van het erf. Zo is de naam Lesscher een aantal malen in vrouwelijke lijn vererft. Ook na 1811 werden de bewoners nog naar het erf genoemd. Ze kwamen alleen niet meer met die naam in de officiële stukken terecht.

Mannelijke Lesschers die naar een andere boerderij vertrekken verliezen hun oorspronkelijke naam. Soms werd de oorspronkelijke naam en de nieuwe naam aan elkaar verbonden. Bijvoorbeeld Jan Leferink op Reinink of Herm Jan Möllink op Lesscher. Ook zijn alle bronnen niet allemaal even consequent met het gebruik van de namen. De ene keer heeft iemand Lesscher en de andere keer Mollink.

De kinderen kregen de naam van het erf, maar soms zie je ook opeens weer een kind dat de oorspronkelijke naam van de vader krijgt. Dit gebeurt vooral rond 1811, toen iedereen een vaste naam moest aannemen.

Het mag duidelijk zijn: genealogie bedrijven in het Overijsselse is een tamelijk ingewikkelde kwestie vanwege de vele wisselingen van naam. Het is dan ook niet altijd even makkelijk de juiste relaties te vinden. Daarnaast is de naamkeuze vaak nogal beperkt. Binnen een gezin kunnen meerdere kinderen met dezelfde naam voorkomen. Berent Smeijers (ca. 1710-1779) en Jenne Lesscher (ca. 1712-1768) hebben bijvoorbeeld drie zoons die Jan, Joannes of Johannes heten. Tenminste twee daarvan leven tegelijkertijd. De jongste wordt aangeduid met Jan jr. Daarnaast hebben ze nog twee dochters die beide volwassen worden en Johanna heten.